Begrijp mij niet verkeerd - al mijn jeugdhelden waren 'fout' voor, in of na de oorlog.
Ik noem hier slechts Gerard Reve, Kiss, Willem Frederik Hermans, Piet Romer, Mart Smeets, Kuifje, Metallica, Sinterklaas, Joop den Uyl, Ruud Lubbers, Gorbatschow, Bruce Willis, Fred Emmer, Paul Verhoeven you name it...
Zwarte Piet was ook fout. Hij was mijn held. Hij was een geschminkte knuffelcaberetier. Een zwart geschilderde presentator van een kinderprogramma (Piet Romer!) of een ietwat sneue maar guitige braverik als Erik Van Muiswinkel.
Zwaar Surinaamsch accent, dikke make-up, rode lippen, lekker dom en een beetje eigenwijs, beetje stiekem maar het hart 'op de juiste plek'. Zwarte Piet was ok - de TV Piet rebelleerde tegen Sinterklaas, die gevaarlijk katholieke 'kindervriend' die mij en mijn zusje bang wist te maken tot we een jaar of zes waren. De NOS bracht Sonja Barend, Aart Staartjes of Wieteke van Dort in stelling voor een kindvriendelijk onafhankelijk journalistiek verslag van de televisie intocht (de ECHTE sinterklaas!), en wij lachten om die malle, domme knecht van die grote kindervriend met zijn grote staf en immer volle zak.
Dat waren de jaren zeventig / tachtig. Freddy Mercury was nog 'gewoon' hetero. Mijn vader maakte grappen tijdens Top Pop over 'zingende chocoladerepen' die op 1 stonden. Neger was een geaccepteerd woord voor buitenlander, ook op mijn basisschool, en Michael Jackson werd geweerd op MTV omdat hij zwart was.
De term 'politiek incorrect' werd pas jaren later uitgevonden, maar hij had overduidelijk zijn roots in mijn jeugd.
Gelukkig veranderden er dingen in de jaren daarna. Met kleine stappen. De 'Negerhut van Oom Tom' (verplicht op mijn leeslijst) of een stripverhaal als 'Sjors en Sjimmie' (in de leesmap!) waren terecht not done anymore. Dit was geen censuur, maar wel een correctie die dit soort culturele uitingen onderdeel van een gezamenlijk verleden maakten.
Zo, nu de discussie van vandaag, die ik op een aangename afstand volg. In het land van 'De Beeldenstorm' moet Zwarte Piet kunnen wankelen. Maak hem een schoorsteendief in een pofbroek en een cape, met roetstrepen over zijn gezicht. Die gouden oorbellen, dikke lippen en het slechte accent heeft niemand nodig om een kinderfeestje te vieren. Die zak moeten we natuurlijk wel houden.
Vandaag las ik een Facebook post van mijn neef Guido. Het vuige, brutale, pijnlijke, onbeschaamde racisme wat spreekt uit de reacties op de uitingen van mensen die gewoonweg stelling nemen in een op zichzelf ludieke kwestie rondom een kinderfeestje, is ronduit walgelijk en gevaarlijk. Zie hieronder:
http://www.nrc.nl/nieuws/2013/10/28/anouk-is-voor-het-aanpakken-van-de-zwarte-piet-traditie-zo-reageerden-facebookers-daarop/
http://nos.nl/op3/artikel/567549-zwarte-pietendemo-de-kater-komt-later.html
Kortom. Voer voor populisten. Geert Wilders is 'on the case'. Vier zetels erbij en het verlanglijstje van Neerlandsch nieuwe foute 'held' komt erg dicthbij. Ik speel de Zwarte Piet toe aan iedereen die wil vasthouden aan tradities en zichzelf progressief noemt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten